Ik was nog geen dag terug in Nederland en ze waren er weer hoor: chaos en pijn! Gelukkig nog steeds redelijk beperkt door de Botox, maar toch. Ik dacht meteen weer aan alles wat ik de komende weken weer moet doen, mails waarop ik moet reageren en afspraken die ik heb gemaakt. Stress! Het rare is dat ik deze dingen in Oeganda ook allemaal doe: ik heb een to do lijst die ik af wil krijgen, maak afspraken met collega’s en andere mensen, heb mails om op te reageren. Maar toch krijg ik in Oeganda veel meer rust in mijn hoofd en in mijn lijf. Waar dat aan ligt? De cultuur.
Moeten
‘Moeten’ is in Nederland (en veel andere Westerse landen) ook echt moeten. Als ik een afspraak met iemand maak, dan gaat die persoon er vanuit dat ik die nakom. Als iemand mij een mail stuurt, dan gaat die persoon er vanuit dat ik binnen een niet al te lange tijd terug mail. Mijn to do lijst wordt door anderen steeds aangevuld, en als automatisch door mijzelf ook. Ik ga mee in dat ritme. Want in onze cultuur werkt dat: afspraak is afspraak en tijd is geld.
Rust, respect en relaties
In Oeganda (en veel andere Afrikaanse landen) is dat helemaal anders. Tijd is geen geld. Rust, respect voor de ander en onderlinge relaties zijn veel belangrijker dan geld. Als je iemand tegenkomt op straat, dan maak je daar een praatje mee. Ook als je dan te laat bent voor een afspraak. Je afspraak wacht wel even. Het zou te onbeleefd zijn om zomaar door te lopen. Als ik een afspraak maak om een paar collega’s een workshop te geven, en dat lukt niet meer qua tijd, dan is dat jammer, maar daar blijft het dan bij. Er wordt veel meer gepraat (in Nederland zouden we ‘gekletst’ zeggen), ik weet veel beter wat er speelt in de levens van mijn collega’s. Dat wordt belangrijker gevonden dan een mail die perse vandaag beantwoord moet worden. Morgen is er immers weer een dag!
We maken wel een planning, maar die passen we ook continu aan. Meer dan twee dingen op een dag is eigenlijk niet haalbaar. Dat komt natuurlijk ook omdat de dingen die ik wil doen, anders zijn dan de normale dagelijkse bezigheden. Ze komen bovenop het gewone werk. Maar niemand ligt er wakker van als er iets niet gebeurt. Er staat geen druk op, er is geen ‘moeten’.
Wat past bij mij?
Ik denk wel eens dat die cultuur veel beter bij mij past. Ik heb leren omgaan met de plotselinge veranderingen die bij de Oegandese cultuur horen. En die rust, die is heel goed voor mij. Alles gaat langzamer, maar dat is geen probleem. Het gebeurt uiteindelijk wel. Of niet. Ook goed. Maar hoe heerlijk ik het ook vind, na een tijdje ga ik de spanning van de drukte weer missen. Mijn schema’s, de afwisseling, de adrenaline van heel hard werken naar een doel… Daarom is de afwisseling tussen Oeganda en Nederland ideaal voor mij. De eerste week na de reis moet ik altijd enorm wennen, maar daarna vind ik het weer heerlijk, waar ik ook ben!